Wat zijn mazelen?
Mazelen of morbilli is een zeer besmettelijke infectieziekte die wordt veroorzaakt door het mazelenvirus. Het is een typische kinderziekte die vooral voorkomt bij kinderen tussen 1 en 6 jaar.
Mazelen worden overgedragen:
- via de lucht door praten, hoesten, niezen, … .
- via direct contact met snot of slijm.
- soms via besmette voorwerpen of oppervlakten (handen, bestek, bekers, speelgoed, deurknoppen, …).
- van moeder op haar kind tijdens een zwangerschap.
Mazelen kunnen leiden tot andere aandoeningen, zoals oorontsteking, diarree, longontsteking, keelontsteking of hersenontsteking.
Indien je mazelen zou krijgen tijdens de zwangerschap, is er een risico op vroeggeboorte, miskraam of misvorming van het ongeboren kind.
Mazelen zijn besmettelijk vanaf 4 dagen vóór tot ongeveer 4 dagen na het begin van de rode vlekken. Heel vaak zijn er al andere kinderen besmet voordat u weet dat een kind mazelen heeft.
De ziekte duurt ongeveer twee weken en gaat vanzelf over, maar de kinderen kunnen heel ziek zijn door mazelen.
Een kind met mazelen kan ten vroegste 4 dagen na het verschijnen van de rode uitslag, terug naar het kinderdagverblijf of naar school. Omdat mazelen zeer besmettelijk zijn, zelfs voor het verschijnen van symptomen, zal dit het verspreiden van de ziekte niet tegenhouden. Na besmetting duurt het 10 tot 14 dagen voordat men ziek wordt.
De vaccinatie tegen mazelen is opgenomen in het vaccinatieschema op een leeftijd van 12 maanden met een herhaling op een leeftijd van 7 tot 9 jaar. Het vaccin is een drievoudig combinatievaccin tegen mazelen, bof en rodehond.
Ben je geboren na 1970 en voor 1995, heb je geen mazelen doorgemaakt en werd je niet of slechts één keer gevaccineerd, dan vraag je best aan je huisarts om je te laten vaccineren. In Vlaanderen krijg je gratis het mazelen-bof-rubella-vaccinatie (MBR) aangeboden via de huisarts. Na 2 MBR-vaccinaties met minimaal een maand interval ben je volledig gevaccineerd.
Jongvolwassenen die niet of onvolledig gevaccineerd werden en de ziekte niet doormaakten, moeten een vaccinatie overwegen wanneer ze reizen naar landen waar mazelen veel voorkomt, wanneer ze kinderen wensen. Vrouwen mogen tijdens de eerste maand na deze vaccinatie niet zwanger worden. Zwangere vrouwen krijgen het vaccin best niet.
Lees meer
Lees minder
Welke zijn de symptomen?
De eerste symptomen lijken op die van een verkoudheid: koorts, rode ogen, lopende neus, hoest, oogontsteking, ... .
Het lijkt daarna beter te gaan, maar dan verschijnen donkerrode vlekken. In de mond kunnen witte vlekjes ontstaan. De rode vlekken beginnen achter de oren en verspreiden zich, via gezicht en romp, over het hele lichaam in een periode van 3 dagen. De vlekken worden groter en kunnen samenvloeien. Soms gaat dit gepaard met een lichte jeuk. Bij herstel zullen de vlekken geleidelijk verbleken en terug de normale huidskleur krijgen.
De koorts kan stijgen tot 40°C. Het kind geeft een erg zieke indruk, is niet speels en niet actief. Na ongeveer 5 dagen is de uitslag verdwenen en voelt het kind zich beter. De ziekte duurt in totaal 10 tot 14 dagen en gaat vanzelf over.
Lees meer
Lees minder
Wanneer dien ik een arts te raadplegen?
Je dient altijd een arts te contacteren indien er een vermoeden van mazelen is.
Raadpleeg je arts:
- indien je kind in contact kwam met iemand die mazelen heeft, niet of onvolledig is ingeënt en symptomen van mazelen krijgt.
- wanneer je kind mazelen heeft en:
- minder dan de helft drinkt dan normaal;
- oorpijn krijgt;
- veel hoest.
Neem dringend contact op met je arts:
- Wanneer je kind mazelen heeft en:
- erg ziek is;
- het benauwd heeft, snel of anders gaat ademen;
- suf wordt;
- moet braken;
- kreunt of blijft huilen;
- klaagt over hoofdpijn;
- zich niet beter voelt na het verdwijnen van de uitslag;
- opnieuw koorts krijgt nadat deze was gedaald.
- Indien je zwanger bent en in contact bent gekomen met iemand die mazelen heeft, terwijl je zelf niet of onvolledig ingeënt bent en deze ziekte ook niet heeft doorgemaakt.
- Wanneer je in de eerste maand na een vaccinatie zwanger bent geworden.
Lees meer
Lees minder
Wat kan ik er zelf aan doen?
- Contacteer altijd je arts indien er een vermoeden van mazelen is.
- Ontstoken ogen kan je reinigen met fysiologisch water. Eventueel kan je de ogen zachtjes wassen met lauw water dat vooraf gekookt werd.
- Laat je kind veel water drinken indien het koorts heeft.
- Doe dunne kleding aan die losjes om het lichaam zit, wanneer er sprake is van koorts.
- In bed is een lakentje voldoende bij koorts, geen warm dekbed.
- Zorg dat het kind voldoende rust, maar hij/zij hoeft niet in bed te blijven.
- Laat kinderen hoesten en niezen in de handen en laat daarna de handen goed wassen.
- Snuit de neus met een zuivere papieren zakdoek en gooi deze na gebruik meteen weg.
- De koorts kan verlaagd worden door koortswerende middelen. Vraag hiervoor raad aan je arts of apotheker. Tegen mazelen bestaan geen geneesmiddelen.
- Meld de besmetting op school of in het kinderdagverblijf zodat andere ouders weten dat hun kind misschien besmet is.
- Een kind met mazelen kan ten vroegste 4 dagen na het verschijnen van de rode uitslag, terug naar het kinderdagverblijf of naar school.
- De vaccinatie tegen mazelen is opgenomen in het vaccinatieschema op een leeftijd van 12 maanden met een herhaling op een leeftijd van 10 tot 13 jaar (in het vijfde leerjaar). Het vaccin is een drievoudig combinatievaccin tegen mazelen, bof en rodehond. Het vaccin wordt gratis aangeboden en wordt toegediend via Kind en Gezin, het CLB, de huisarts of de kinderarts.
- Jongvolwassenen die niet of onvolledig gevaccineerd werden en de ziekte niet doormaakten, moeten een vaccinatie overwegen wanneer ze reizen naar landen waar mazelen veel voorkomt of wanneer ze kinderen wensen. Vrouwen mogen de eerste maand na deze vaccinatie niet zwanger worden.
Lees meer
Lees minder