Bloedarmoede is een aandoening waarbij er een tekort is aan rode bloedcellen of waarbij de rode bloedcellen niet goed werken. In rode bloedcellen zit er een stof, hemoglobine, die zuurstof vervoert van de longen naar alle lichaamsdelen. Een te lage hemoglobinewaarde wijst op bloedarmoede. Doordat er minder zuurstof vervoerd wordt naar de verschillende lichaamsdelen, ontstaan er verschillende klachten:

• moe, verzwakt, gevoel flauw te vallen;
• snel kortademig bij inspanning;
• duizeligheid;
• hoofdpijn;
• hartkloppingen;
• transpireren;
• oorsuizing.

Lees meer

Lees minder

Er bestaan verschillende types van bloedarmoede, telkens met een andere oorzaak:

• tekort aan 1 of meerdere stoffen. Bijvoorbeeld een tekort aan ijzer, foliumzuur of vitamine B12;
• erfelijke afwijking;
• chronische ziekte zoals kanker, reuma,... .

Lees meer

Lees minder

Vaak is bloedarmoede een gevolg van voedingstekorten. Personen die extra aandacht moeten hebben voor tekorten zijn:

• Vegetariërs;
• Vrouwen die zwanger wensen te worden;
• Bij regelmatige en grote bloedverliezen zoals hevige menstruatie, aanhoudende maagbloedingen,... ;
• Kinderen in groeispurt;
• Bij strenge diëten;
• Alcoholisten.

Een gezonde en gevarieerde voeding brengt de nodige voedingsstoffen aan. Heb extra aandacht voor volgende voedingsstoffen:

• IJzer in vlees, gevogelte, vis, schaal- en schelpdieren, peulvruchten, groene bladgroenten, gedroogd fruit, noten en zaden, ontbijgranen verrijkt met ijzer.
• Foliumzuur in groene bladgroenten, peulvruchten, asperges, lever, volkoren producten, ontbijtgranen verrijkt met foliumzuur.
• Vitamine B12, enkel terug te vinden in dierlijk voedsel zoals vlees, vis, eieren en zuivelproducten.

Lees meer

Lees minder

Neem bij een vermoeden van bloedarmoede steeds contact op met je huisarts. Neem nooit supplementen op eigen houtje.

Lees meer

Lees minder

Via een bloedtest kan een vermoeden van bloedarmoede worden bevestigd. Via deze test wordt het hemoglobinegehalte bepaald. Omdat een ijzertekort de meest voorkomende oorzaak van bloedarmoede is, wordt ook vaak het ijzergehalte in het plasma gemeten.

Hemoglobinetest
Hemoglobine is een eiwit in het bloed dat zuurstof naar de verschillende lichaamsdelen transporteert. Een tekort aan dit eiwit veroorzaakt klachten. Men spreekt van bloedarmoede bij een hemoglobinegehalte lager dan:

• 13g/dl voor mannen
• 12g/dl voor vrouwen

IJzerserumtest
Om zuurstof te kunnen binden aan hemoglobine heeft het lichaam ijzer nodig. Via een ijzerserumtest kan het ijzergehalte in het lichaam bepaald worden.

Lees meer

Lees minder

• De meest voorkomende oorzaak van bloedarmoede is een tekort in de voeding. Personen die oplettend moeten zijn voor tekorten zijn:

• vegetariërs;
• vrouwen die zwanger willen worden;
• bij regelmatige en hevige bloedingen (menstruatie, aanhoudende maagbloeding,....);
• kinderen in groeispurt;
• bij strenge diëten;
• alcoholisten.

• Indien een voedingstekort de oorzaak is van bloedarmoede kan er sprake zijn van een tekort aan ijzer, foliumzuur of vitamine B12. 
• Het lichaam bevat twee soorten ijzer, namelijk heemijzer en non-heemijzer. Heemijzer, uit dierlijke producten, wordt beter opgenomen dan non-heemijzer uit plantaardige producten.
• Bronnen heemijzer: rundsvlees, gevogelte, schaaldieren (garnalen, mosselen, oesters), bepaalde vissoorten (kabeljauw, haring, sardines).
• Bronnen non-heemijzer: peulvruchten (erwten, linzen, bonen), bepaalde groenten (broccoli, andijvie, artisjok, courgette, schorseneren,...), gedroogd fruit, noten en zaden en met ijzer verrijkte ontbijtgranen.
• Bepaalde stoffen in voeding kunnen de opname van ijzer remmen. Let op met:
• tanninen in thee: drink bij voorkeur niet bij de maaltijd.
• oxalaten in spinazie. Spinazie is dus, ondanks zijn hoge ijzergehalte, niet de meest geschikte ijzerbron in onze voeding.
• Vitamine C bevordert de opname van ijzer. Goede bronnen zijn vers fruit en groenten. Neem bij voorkeur bij iedere maaltijd een portie groente of fruit om de opname van ijzer zoveel mogelijk te bevorderen
• Vegetariërs moeten extra aandacht hebben voor de aanbreng van ijzer via plantaardige bronnen
• Voedingsmiddelen rijk aan foliumzuur zijn groene bladgroenten, peulvruchten, asperges, lever, volkoren producten en ontbijtgranen verrijkt met foliumzuur.
• Vitamine B12 is uitsluitend terug te vinden in dierlijk voedsel zoals vlees, vis, eieren en zuivelproducten.

 Bespreek het gebruik van supplementen steeds met je arts.

Eet gezond. Enkele algemene regels:

• Zorg voor regelmaat:
• Eet op regelmatige tijdstippen;
• Sla geen maaltijden over;
• Neem 3 hoofdmaaltijden en eventueel twee tot drie tussendoortjes.
• Eet gevarieerd.
• Beperk vette en suikerrijke voeding.
• Eet minstens 200g groenten en 2 tot 3 stukken fruit per dag.
• Eet voldoende vezels uit volkoren brood, volkoren pasta, bruine rijst, haver, ongesuikerde muesli, groenten, fruit,… . Vezels hebben een cholesterolverlangend effect.
• Wees matig met zout.
• Drink niet meer dan 2 glazen alcohol per dag.

Hieronder enkele concrete adviezen

Dranken

• Drink 1,5l tot 2l per dag. Bij voorkeur water.
• Vermijd frisdranken. Deze bevatten erg veel suiker. Teveel suiker leidt tot een verhoging van triglyceriden en zo ook tot een te hoge cholesterol.

Granen en zetmeelhoudende producten

• Eet bij voorkeur volle granen zoals in volkoren brood, volkoren pasta, bruine rijst, haver, ongesuikerde muesli, …
• Vermijd croissants, koffiekoeken, rozijnenbrood, sandwiches,…. Deze bevatten veel vetten en suikers en leveren nagenoeg geen voedingsstoffen.
• Gekookte aardappelen hebben de voorkeur.
• Bereid aardappelpuree enkel met melk, gebruik geen boter of eieren.
• Vermijd vette aardappelbereidingen zoals frieten, kroketten, gratin,…

Groenten en fruit

• Groenten en fruit zijn rijk aan vezels. Eet minstens 200g groenten en twee tot drie stukken fruit per dag.
• Diepvriesgroenten zijn even gezond als verse groenten. Vermijd echter diepvriesgroenten bereid in saus.
• Groenten uit blik zijn een gezond en snel alternatief bij tijdsgebrek. Ze bevatten echter erg veel zout. Gebruik met mate.
• Er bestaan veel verschillende soorten groenten en fruit. Variëren is de boodschap!
• Vermijd fruit op siroop. Blikfruit in eigen sap kan wel.

Vlees, vis en eieren
Kies voor mager vlees, zoals

• gevogelte (zonder vel): kip, kalkoen, struisvogel, wilde eend,....
• kalf, rund.
• puur rundsgehakt.
• paard.
• wild (konijn, haas, hert, ree, everzwijn).
• mager varkensvlees (haasje, mignonette, gebraad),
• mager lamsvlees (bout, filet).
• Magere vleeswaren zoals kippenwit, kalkoenham, ontvette ham, rosbief, filet d’anvers, paardenrookvlees, filet de sax, gebraad.

Vermijd vet vlees zoals:

• vet varkensvlees (spieringkotelet, spek, ribbetjes).
• gehakt (gemengd, varken, gevogelte).
• lamsschouder.
• schapenvlees.
• orgaanvlees (lever, zwezerik, tong).
• kant- en klare vleesgerechten.
• gepaneerde vleessoorten.
• vette vleeswaren (salami, boterhamworst, paté, bereide salades).

Vis is rijk aan onverzadigde vetten. Vette vis is rijk aan omega 3 vetzuren, die een gunstig effect hebben op de cholesterol.

• Eet twee tot drie maal per week vis, waarvan minstens één keer vette vis.
• Mager: kabeljauw, schelvis, wijting tong, zeebaars, pladijs, zeewolf,… .
• Vette vis: haring, zalm, sardienen, ansjovis,... .
• Vermijd gefrituurde of gepaneerde vis.
• Schaal- en schelpdieren (garnalen, krab, mosselen,…) bevatten veel cholesterol. Beperk tot één maal per veertien dagen.

Eet niet meer dan twee eidooiers per week. Dit geldt voor alle bereidingen met eieren, dus ook pannenkoeken, gebak, mayonaise,… Je kunt een omelet ook bereiden met één eidooier en twee of drie eiwitten.

Zuivelproducten

• Kies voor magere of halfvolle melk.
• Vermijd producten met volle melk, verse room, vette kaas of yoghurt.
• Kies voor magere of halfvolle yoghurt of platte kaas.
• Vermijd vette kaassoorten (48+). Magere kaassoorten hebben een vetgehalte van maximaal 30+.
• Vermijd kant- en klare desserten op basis van melk (pudding, ijs, mousses,…).

Vetten
Belangrijker dan de totale vetinname is de kwaliteit van vetten.

• Beperk de inname van verzadigd vet en kies voor voedingsmiddelen die rijk zijn aan onverzadigde vetten (plantaardige olie, vette vis, noten, zaden).
• Verkies een plantaardige olie boven boter of margarine. .
• Er zijn speciale margarines met plantensterolen op de markt. Deze hebben mogelijk een gunstig effect bij personen met een hoge cholesterol omdat ze de opname  van cholesterol ter hoogte van de darm verlagen. Indien je al cholesterolverlagende medicatie gebruikt, bespreek dan het gebruik van dergelijk margarines eerst met je arts.
• Kies zoveel mogelijk voor gezonde bereidingswijzen zoals stomen, koken, grillen, braden,… .
• Vermijd transvetten (koekjes, fastfood, chips, gebak,…).
• Beperk zoveel mogelijk het gebruik van sauzen.

Tussendoortjes

• Eet maximaal twee tot drie tussendoortjes per dag.
• Kies voor caloriearme tussendoortjes zoals vers fruit, mager zuivelproducten, een droge koek, crackers, rijstwafel,… .
• Gebruik zoetstof in plaats van suiker (bijvoorbeeld aspartaam, stevia, tagatesse,… ).

Alcohol:
Drink maximaal twee glazen alcohol per dag.

Lees minder

Lees meer

Lees minder

Lees meer

Lees minder

Lees meer