Wat is eczeem?
Eczeem, of dermatitis, is een huidontsteking die gepaard gaat met huiduitslag, jeuk en roodheid. Eczeem kan een sterk wisselend verloop hebben. Perioden waarin de eczeem actief is wisselen af met perioden met weinig tot geen klachten.
Rode, schilferige plekken op de huid, wordt droog eczeem genoemd.
Bij vochtblaasjes die openbarsten, is er sprake van nat eczeem.
Eczeem kan op elke leeftijd voorkomen, maar wordt voornamelijk bij jonge kinderen gezien. De aandoening is niet ernstig maar kan wel belastend zijn voor het dagelijks leven. Vooral jeuk is een erg belastende factor. Eczeem is niet besmettelijk.
Lees meer
Lees minder
Welke zijn de oorzaken?
De precieze oorzaak van eczeem is in veel gevallen niet gekend. De ontstekingen op de huid kunnen soms wel verergeren door contact met bepaalde stoffen of door bepaalde omstandigheden.
Zeep, schoonmaakmiddelen
Deze producten drogen de huid uit door de natuurlijke ‘vetlaag’ van de huid te verwijderen.
Kledij
Bij het dragen van warme of dikke kledij ga je zweten, wat eczeem doet verergeren. Wollen en synthetische materialen irriteren de huid.
Klimaat
Extreme warmte, koude, vochtigheid of droogte wekken irritatie op aan de huid.
Stress
Stress en spanning kunnen ervoor zorgen dat je meer gaat krabben. Krabben maakt de jeuk alleen maar erger, waardoor je nog meer gaat krabben. Er ontstaan wondjes die op hun beurt weer gaan jeuken bij genezing. Je geraakt in een vicieuze cirkel die het eczeem alleen maar erger maakt.
Voeding
In uitzonderlijke gevallen gaat eczeem gepaard met een voedselallergie. Bepaalde voedingsmiddelen kunnen het eczeem dan verergeren. Bekende voedingsallergenen zijn koemelk, eieren, noten, vis, tarwe en soja.
Huisstofmijt, pollen
Huisdieren
Schimmels
Hormonale veranderingen (zwangerschap/menstruatie)
Lees meer
Lees minder
Welke soorten eczeem zijn er?
Er wordt een onderscheid gemaakt tussen verschillende vormen van eczeem, naargelang de oorzaak, plaats en vorm.
De meest voorkomende soorten eczeem zijn atopisch eczeem (constitutioneel eczeem) en contacteczeem.
Nog andere vormen zijn blaasjeseczeem (dyshidrotische eczeem) en seborrhoïsch eczeem.
Lees meer
Lees minder
Wat kan ik er zelf aan doen?
- Beperk contact met water. Neem een korte douche met lauw water in plaats van een lange warme douche.
- Bij een jeukaanval kan je de huid afkoelen met een coldpack (in een handdoek gewikkeld) of ijsklontjes in een washandje.
- Neem onmiddellijk na het sporten een douche.
- Vermijd zeep en douche- en badschuim. Let op met geparfumeerde producten. Kies voor producten met een neutrale PH-waarde (5,5). Kies voor een doucheolie of badolie. Let er wel op als je deze gebruikt dat je de huid droog dept. Voor meer advies kan je terecht bij je apotheker.
- Wrijf je lichaam onmiddellijk na het bad of de douche in met een vette creme.
- Zeep en schoonmaakproducten ontvetten de huid. Draag steeds handschoenen bij het afwassen en schoonmaken. Kies voor schoonmaakproducten zonder parfum.
- Lucht je huis dagelijks.
- Vermijd kledij die te warm of te dik is en vermijd kledij uit wol of synthetische materialen. Katoen, linnen en zijde worden meestal wel goed verdragen.
- Hou geen dieren binnenshuis.
- Vermijd stress.
Lees meer
Lees minder
Eczeem: allergenen en uitlokkende factoren vermijden
Water
- Water en warmte drogen de huid uit. Neem een korte douche met lauw water in plaats van een lange warme douche.
- Er is geen bezwaar tegen zwemmen. Chloor in het water kan een gevoelige huid echter prikkelen en droogt de huid bovendien uit. Smeer vooraf een vette crème of zalf op de huid en douche meteen na het zwemmen om de chloor weg te spoelen. Smeer de huid ook na het zwemmen goed in.
Schoonmaken
- Kies voor meubels die je makkelijk kan afstoffen.
- Verschoon het beddengoed wekelijks (wassen op 60°C).
- Knuffels die je niet op 60°C kunt wassen, kun je ook 24 uur in de diepvriezer leggen. Spoel ze daarna uit om de dode mijten weg te spoelen.
- Vermijd tapijten in huis.
- Beperk contact met water. Let op met zeep, afwasmiddelen en waspoeders. Deze ontvetten de huid, waardoor deze gevoeliger wordt voor eczeem. Draag steeds handschoenen bij het schoonmaken (zonder latex) en draag eventueel een katoenen handschoen binnenin. Smeer je handen vooraf in met een neutrale vochtinbrengende crème.
- Zoek naar schoonmaakmiddelen en waspoeders zonder parfum.
- Gebruik microvezeldoekjes. Deze nemen zelf vuil op en je hoeft niet zo veel water en schoonmaakmiddelen te gebruiken. Je kan deze doekjes uitwassen op 60°C.
Verluchten
- Houd je huis rookvrij.
- Lucht je huis dagelijks en laat het slaapkamerraam bij voorkeur ’s nachts open. Ademhaling bevat veel vocht, wat een negatieve invloed heeft op eczeem.
- De was binnen drogen levert vocht op in huis. Laat je was zoveel mogelijk buiten drogen.
- Los vochtproblemen in huis meteen op.
Huisdieren
- Huidschilfers van dieren kunnen aanleiding zijn van je eczeemklachten. Indien je toch een huisdier wilt houden, laat het dier dan bij voorkeur niet in huis komen.
- Indien je je dier toch in huis laat, zorg dan voor een speciale slaapplaats en voorkom dat je dier gaat zitten op zetels of stoelen die je ook zelf gebruikt. Voorzie eventueel een goed afwasbaar kussen voor jouw dier en laat het nooit toe in je slaapkamer, zeker niet op jebed.
Stress
Vermijd stress. Stress en emotionele gebeurtenissen kunnen jeuk en het eczeem verergeren.
Voeding
Schrap nooit zomaar voedingsmiddelen van het menu. Raadpleeg een arts bij vermoeden van een voedselallergie. Via onderzoek kunnen allergieën voor bepaalde voedingsstoffen opgespoord worden. verdachte voedingsmiddelen kunnen ook getest worden via een ‘eliminatie-provocatie’ test. Hiervoor houd je een dagboek bij waarin je je eczeemklachten beschrijft en noteer je precies wat je gegeten en gedronken heeft. Verdachte voedingsmiddelen worden een tijdje van het menu geschrapt. Er wordt gekeken of het eczeem vermindert of verdwijnt. Vervolgens worden de geschrapte voedingsmiddelen terug op het menu gezet om te kijken of het eczeem terugkomt. In een laatste fase worden de verdachte voedingsmiddelen terug geschrapt om te kijken of het eczeem weer verdwijnt of vermindert. Door het schrappen van bepaalde voedingsmiddelen bestaat het risico op een eenzijdige voeding. Raadpleeg daarom steeds een diëtist om een volwaardige voeding te blijven garanderen. Een diëtist kan je nadien ook advies geven met betrekking tot voedselallergie.
Zon
Zonlicht kan een positief effect hebben op eczeem. Ga er echter verstandig mee om. Teveel zonlicht is schadelijk voor de huid en verhoogt de kans op huidkanker. Ook in de schaduw of met kledij aan, heeft zonlicht al snel een gunstig effect. Gebruik steeds een zonnebrandproduct met een hoge beschermingsfactor. Laat kinderen beschermende kledij dragen, smeer ze vaak opnieuw in en houd ze zoveel mogelijk in de schaduw.
Sauna
Er is geen bezwaar tegen een saunabezoek. Bepaal voor jezelf of je dit prettig vindt. Door het zweten kan de jeuk erger worden. Neem na afloop onmiddellijk een koude douche en smeer de huid na het saunabezoek goed in met een vette crème of zalf.
Eczeem: huidverzorging
Verzorgingsproducten
- Vraag advies aan je dermatoloog, arts of apotheker om te weten welke producten voor je geschikt zijn.
- Houd je huid goed vet. Gebruik minstens één maal per dag een vochtinbrengende crème, bij droog en koud weer vaker.
- Zweet kan de huid extra irriteren. Neem onmiddellijk na het sporten een korte douche en smeer de huid extra in met een neutrale, vette olie of crème.
- Vermijd zeep en douche –en badschuim. Let op met geparfumeerde producten. Kies voor producten met een neutrale PH-waarde (5,5). Voor meer advies kan je terecht bij je apotheker.
- Voeg een neutrale badolie toe aan het water en spoel je niet af na het baden.
- Dep de huid droog met een handdoek in plaats van te wrijven. Door te wrijven maak je de huid warm, waardoor je jeuk kan krijgen.
- Smeer de huid na het wassen in met een vette, neutrale zalf of olie.
- Let op met cosmetica. Controleer het etiket op bestanddelen waarvoor je misschien gevoelig ben. De term ‘hypoallergeen’ of ‘dermatologisch getest’ is geen garantie dat het product voor je geschikt is. Probeer een nieuw product eventueel uit op een stukje gezonde huid op een onzichtbare plaats. Indien de huid na twee dagen niet heeft gereageerd, kan je het voorzichtig uitproberen in het gezicht. Begin met een klein beetje totdat je zeker bent dat het product ook in het gezicht geen reactie geeft.
- Kies bij een schilferige en droge hoofdhuid voor milde haarverzorgingsproducten. Verdun de shampoo eventueel met water om te voorkomen dat je huid teveel uitdroogt. Spoel je haren steeds goed uit met water.
- Föhnen kan de hoofdhuid irriteren.
- Let op met agressieve stoffen in producten voor haarkleuring.
- Vermijd het gebruik van scheermesjes voor het ontharen. Ontharingscrèmes, harsen, epileren of laseren hebben de voorkeur (eczeemplekken kunnen niet gelaserd worden).
- Scheer een baard bij voorkeur droog met een elektrisch toestel. Nat scheren verhoogt de kans op wondjes en droogt de huid meer uit. Gebruik geen aftershave met alcohol of parfum.
Eczeem: omgaan met jeuk
- Vermijd krabben. Krabwondjes zullen bij genezing nog meer jeuk veroorzaken.
- Houd vingernagels kort en schoon.
- De huid open krabben gebeurt voornamelijk ’s nachts. Draag eventueel verbandhandschoenen. Trek bij kleine kinderen eventueel sokjes over de handen.
- Bij een jeukaanval kan je de huid afkoelen met een coldpack (in een handdoek gewikkeld) of ijsklontjes in een washandje.
- Blaas op de jeukende huis of klop zachtjes met de vingertoppen.
- Wrijf over de huid in plaats van de krabben, eventueel met een katoenen doekje.
- Druk tegen de jeukende plek of bind er een doek omheen.
- Dep de huid met water met een scheutje azijn erin.
Irritaties en/of eczeem op de handen
Tips bij irritaties en/of eczeem op de handen.
- Was de handen met lauw water en zachte zeep (zonder parfum) of met een synthetisch wasmiddel. Spoel de handen daarna goed af en dep ze zorgvuldig droog. Ook vooral tussen de vingers.
- Vermijd het gebruik van dikvloeibare detergenten en gebruik geen borsteltjes.
- Verzorg elke dag je handen met een handbalsem (hydrateren en beschermen) en/of handcrème (voeden en herstellen).
- Doe ringen uit wanneer je handen in contact komen met water. Reinig regelmatig de binnenkant van de ringen met kokend water en een borsteltje.
- Was linnengoed enkel in een wasmachine, herhaal eventueel het spoelprogramma.
- Vermijd alle contact met detergenten en agressieve wasproducten.
- Gebruik heel milde producten voor de vaat of een vaatwasmachine.
- Vermijd contact met organische oplosmiddelen en ontvlekkers: alcohol, benzine, terpentijn, brandspiritus, petroleum, verdunningsmiddelen, ...
- Gebruik geen producten om te boenen/polijsten (voor metaal, vloeren, auto's, meubelen, bijenwas, was, reingingsmiddel voor ramen, ...)
- Schil of pers geen citrusvruchten, tomaten en verse aardappelen met de blote hand.
- Bij hevig eczeem, doe plastic handschoenen aan wanneer u shampoos, lotions, bleekmiddelen en haarkleuringen gebruikt.
- Draag handschoenen als bescherming tegen de kou.
- Draag geen rubberen handschoenen, maar handschoenen in plastic of pvc, eventueel in katoen.
Neem deze maatregelen in acht tijdens de eerste 6 maanden nadat het eczeem genezen is.
Lees minder
Lees meer