Reuma is een verzamelnaam voor aandoeningen waarbij de gewrichten steeds opnieuw ontsteken. Bij volwassenen wordt de term reumatoïde artritis gebruikt. Wanneer de ziekteverschijnselen vóór de leeftijd van 16 jaar optreden, spreekt men van jeugdreuma of juveniele idiopathische artritis.

Er wordt een onderscheid gemaakt tussen drie vormen van jeugdreuma.

Oligo-articulaire jeugdreuma
Deze vorm van jeugdreuma komt het meest voor. Er zijn maximaal vier gewrichten tegelijk ontstoken. Meestal gaat het om de grote gewrichten zoals knieën, enkels en ellebogen.

Er wordt een verschil gemaakt tussen een vroeg en een laat beginnende vorm van oligo-articulaire jeugdreuma. De vroeg beginnende vorm komt vooral voor bij jonge meisjes en gaat vaak gepaard met een oogontsteking (uveïtis). Een oogontsteking is niet altijd zichtbaar en geeft niet altijd klachten. Een snelle behandeling is echter belangrijk. Daarom is een regelmatige controle bij de oogarts belangrijk. De laat beginnende vorm wordt vooral gezien bij jongens in de puberteit en gaat vaak gepaard met enthesitis, een ontsteking van de plaats waar de pees aanhecht aan het bot.  

Veel kinderen met oligo-articulaire jeugdreuma genezen volledig, zonder blijvende schade aan de gewrichten. Bij een klein deel van de kinderen breidt de ziekte zich uit en treden er blijvende klachten op zoals gewrichtsschade of groeiachterstand. Bij sommige kinderen ontwikkelt deze vorm tot chronische reuma met verstijving van de onderrug (ziekte van Bechterew), chronische darmontsteking (ziekte van Crohn) of psoriasis (schilferende huidziekte).

Poly-articulaire jeugdreuma
Er zijn vijf of meer gewrichten tegelijk ontstoken. In het begin treden er vooral ontstekingen op in de kleine gewrichten zoals handen en voeten. Later kunnen ook de grotere gewrichten ontsteken. Deze vorm wordt iets meer gezien bij meisjes dan bij jongens en kan zowel op jonge leeftijd als tijdens de puberteit ontstaan.

Mogelijke  symptomen zijn vermoeidheid, lichte koorts, oogontsteking en bloedarmoede. Periodes met opstoten (ontstekingen) worden afgewisseld met rustige periodes.

Het verloop van de aandoening is  moeilijk te voorspellen. Kinderen die goed reageren op medicatie kunnen volledig herstellen. Wanneer het effect van de medicatie minder goed is, is er kans op blijvende schade aan de gewrichten.

Systemische jeugdreuma
Bij deze vorm van jeugdreuma zijn niet enkel de gewrichten ontstoken maar ook organen zoals de lever, de milt, het hartzakje en het longvlies.

Meestal zijn er vijf of meer gewrichten tegelijk ontstoken. Slechte periodes met veel ontstekingen wisselen af met goede periodes met weinig klachten.

Tijdens een slechte periode treden volgende klachten op:

• Pijnlijke, gezwollen en stijve gewrichten. Bewegen is moeilijk.
• Spierpijn, koorts en roze vlekjes op de huid.
• Pijn op de borst of bij ademhalen door ontstoken organen.

Deze vorm van jeugdreuma is moeilijk te behandelen omdat de medicatie vaak niet goed wordt verdragen en omdat de ontstekingen erg hardnekkig kunnen zijn. Wanneer medicatie onvoldoende werkt, is er kans op gewrichtsbeschadiging en klachten aan de organen.

Symptomen

De klachten kunnen sterk verschillen naargelang de vorm. Algemene symptomen van jeugdreuma zijn:

Ontstoken gewrichten
Ontstoken gewrichten zijn warm, gezwollen en voelen stijf aan. De stijfheid is erger ‘s morgens vlak na het opstaan en na lang stilzitten.

Pijn
Reumapijn bij jonge kinderen kan opgemerkt worden aan de manier van bewegen. Ze proberen zodanig te bewegen dat ze geen pijn hebben. Zo kunnen ze bijvoorbeeld weer gaan kruipen of billenschuiven in plaats van lopen.

Koorts en vermoeidheid
Tijdens actieve fases kunnen kinderen last hebben van koorts en vermoeidheid. Vooral bij systemische jeugdreuma.

Oogontstekingen
Oogontstekingen komt vooral voor bij oligo-articulaire jeugdreuma.

Groeiachterstand
Als gevolg van aanhoudende gewrichtsontstekingen kan groeiachterstand ontstaan. Bepaalde medicatie kunnen dit effect versterken.

De behandeling bij jeugdreuma bestaat uit een combinatie van medicatie en kinesitherapie. In een centrum voor kinderreumatologie worden kinderen begeleid door een multidisciplinaire team (kinderarts, reumatoloog, kinesist, orthopedist, sociaal assistent,…).

Lees meer

Lees minder

De klachten kunnen sterk verschillen naargelang de vorm.

Algemene symptomen van jeugdreuma zijn:

Ontstoken gewrichten
Ontstoken gewrichten zijn warm, gezwollen en voelen stijf aan. De stijfheid is erger ‘s morgens vlak na het opstaan en na lang stilzitten.

Pijn
Reumapijn bij jonge kinderen kan opgemerkt worden aan de manier van bewegen. Ze proberen zodanig te bewegen dat ze geen pijn hebben. Zo kunnen ze bijvoorbeeld weer gaan kruipen of billenschuiven in plaats van lopen.

Koorts en vermoeidheid
Tijdens actieve fases kunnen kinderen last hebben van koorts en vermoeidheid. Vooral bij systemische jeugdreuma.

Oogontstekingen
Oogontstekingen komt vooral voor bij oligo-articulaire jeugdreuma.

Groeiachterstand
Als gevolg van aanhoudende gewrichtsontstekingen kan groeiachterstand ontstaan. Bepaalde medicatie kunnen dit effect versterken.

De behandeling bij jeugdreuma bestaat uit een combinatie van medicatie en kinesitherapie. In een centrum voor kinderreumatologie worden kinderen begeleid door een multidisciplinaire team (kinderarts, reumatoloog, kinesist, orthopedist, sociaal assistent,…).

Lees meer

Lees minder

Jeugdreuma is een auto-immuunziekte. Hierbij valt het afweersysteem niet alleen indringers als bacteriën en virussen aan, het keert zich ook tegen het eigen lichaam. Dit veroorzaakt ontstekingen. De precieze oorzaak is niet gekend.

Lees meer

Lees minder

• Bij sommige vormen van jeugdreuma kan een oogontsteking ontstaan. Je kind zal hier echter niets van merken en je zal niets aan het oog zien. Een snelle behandeling is belangrijk. Ga zeker regelmatig op controle bij de oogarts.
• Jeugdreuma vergroot de kans op osteoporose (botontkalking). Dit kan het gevolg zijn van de reuma zelf maar ook van het gebruik van geneesmiddelen. Veel beweging en voldoende calciuminname helpen osteoporose voorkomen. Calcium is vooral terug te vinden in melk- en melkproducten of calciumverrijkte plantaardige melk (soja, amandelmelk, rijstmelk,…).
• Een warm bad of een warme douche kan de pijn verlichten en is goed tegen stijfheid. Warmte kan een ontsteking echter ook verergeren. Laat je kind geen heet bad nemen bij een actieve ontsteking.
• Let erop dat je kind op gewicht blijft. Zo wordt extra druk op de gewrichten vermeden.

Lees meer

Lees minder

Raadpleeg een arts bij symptomen die kunnen wijzen op jeugdreuma. De arts kan je eventueel doorverwijzen naar een reumatoloog of een centrum voor kinderreumatologie.

Lees meer

Lees minder

De arts zal verschillende onderzoeken uitvoeren en de uitslagen vergelijken.  

Lichamelijk onderzoek
Algemeen lichamelijk onderzoek en onderzoek van de gewrichten.     

Bloedonderzoek

• Ontstekingswaarden bij een actieve ontsteking (CRP waarde).
• Reumafactoren (anti-CCP waarde).
• Bezinkingssnelheid rode bloedcellen (BSE waarde).
• Bloedarmoede.

Röntgenfoto
Soms kan een beschadiging van het gewricht zichtbaar zijn op een röntgenfoto. Dit komt bij jeugdreuma bijna nooit voor.

Lees meer

Lees minder

• Bij sommige vormen van jeugdreuma kan een oogontsteking ontstaan. Je kind zal hier echter niets van merken en je zal niets aan het oog zien. Een snelle behandeling is belangrijk. Ga zeker regelmatig op controle bij de oogarts.
• Jeugdreuma vergroot de kans op osteoporose, of botontkalking. Dit kan het gevolg zijn van de reuma zelf maar ook van het gebruik van geneesmiddelen. Veel beweging en voldoende calciuminname helpen osteoporose voorkomen. Calcium is vooral terug te vinden in melk- en melkproducten of calciumverrijkte plantaardige melk (soja, amandelmelk, rijstmelk,…).
• Een warm bad of een warme douche kan de pijn verlichten en is goed tegen stijfheid. Warmte kan een ontsteking echter ook verergeren. Laat je kind geen heet bad nemen bij een actieve ontsteking.
• Het is belangrijk dat je kind op gewicht blijft om zo extra druk om de gewrichten te vermijden. 

• Stel de school en klasgenoten op de hoogte van de aandoening. Als ze weten wat je kind doormaakt, zullen ze makkelijker begrip tonen.
• Bespreek met de school of er eventuele aanpassingen mogelijk zijn.
• Lift of klaslokaal op gelijkvloers.
• Aangepaste oefeningen tijdens de les LO.
• Aangepaste lessenrooster.
• Bij het centrum voor leerlingenbegeleiding (CLB) kun je terecht met je vragen. Zij stellen ook heel wat hulpmiddelen ter beschikking.
• Kinderen die lange tijd niet naar school kunnen gaan kunnen de lessen toch mee volgen via bednet. Voor meer informatie kun je terecht op www.bednet.be.
• Bewegen is belangrijk, ook bij reuma. Niet alle sporten zijn even evident. Contactsporten zoals voetbal zijn meestal geen goed idee maar zwemmen of fietsen  kunnen waarschijnlijk wel. Bespreek eventueel met de arts welke sporten mogelijk zijn.
• Een kinesist kan oefeningen opstellen, aangepast aan de grenzen van je kind. Zorg ervoor dat je kind deze oefeningen dagelijks doet.
• Leg je kind uit dat alcohol en medicatie geen goede combinatie zijn. Alcohol kan er soms voor zorgen dat de medicatie niet meer goed werkt. Kijk eventueel in de bijsluiter of er iets vermeld wordt over alcohol. Vraag raad aan de arts of apotheker.
• Zorg ervoor dat je kind altijd een lijstje bij heeft met de medicatie die hij/zij gebruikt. Dit kan van pas komen als ze hulp nodig hebben.

Op school

• Stel de school en de klasgenootjes op de hoogte over de aandoening van jekind. Andere kinderen begrijpen dan dat je kind zich niet aanstelt en zullen sneller een handje toesteken wanneer iets niet lukt.
• Laat je kind eventueel een spreekbeurt geven over jeugdreuma. De kans op pesten wordt dan kleiner.
• Bij pijnlijke gewrichten kan schrijven moeilijk zijn. Voorzie aangepast schrijfmateriaal of overleg met de juf of meester of een laptop een oplossing kan zijn.
• Bespreek met de turnleerkracht of de oefeningen tijdens de turnles aangepast kunnen worden.
• Laat je kind niet te lang in dezelfde houding zitten. Op school is dit uiteraard moeilijk. Spreek met de juf of meester af dat je kind regelmatig kan rechtstaan en even kan rondlopen.
• Kinderen die lange tijd niet naar school kunnen gaan kunnen de lessen toch mee volgen via bednet. Voor meer informatie kun je terecht op www.bednet.be.

Gezin

• De aandoening van je kind vraagt veel aandacht en heeft invloed op het hele gezin.
• Door de reuma heeft je kind vaak pijn en kan het niet alles doen wat het wil. Praat over de aandoening. Geef je kind ruimte om gevoelens van onmacht, verdriet, boosheid,… te uiten.
• Ook broertjes en zusjes hebben recht op de nodige aandacht. Plan eens een leuke activiteit met hen alleen of zoek regelmatig een rustig moment waarop je met hen kan praten.  
• Blijf ook als partners tijd vrij maken voor elkaar.

Sport en vrije tijd

• Bij reuma zijn niet alle sporten even evident. Contactsporten zoals voetbal zijn meestal geen goed idee maar zwemmen of fietsen  kunnen waarschijnlijk wel. Bespreek eventueel met de arts welke sporten mogelijk zijn.
• Ga samen met uw kind na wat je wel of niet kan. Wissel rustige en actieve activiteiten met elkaar af. Zo voorkom je dat je kind zich overbelast.
• Een kinesist kan oefeningen opstellen, aangepast aan de grenzen van uw kind. Zorg ervoor dat je kind deze oefeningen dagelijks doet.
• Om andere kinderen te laten ervaren wat een beperking betekent kan het helpen om eens spelletjes te doen in een rolstoel of met krukken.
• Zorg ervoor dat je kind altijd een lijstje bij heeft met de medicatie die hij/zij gebruikt. Dit kan van pas komen als ze hulp nodig hebben.

Lees minder

Lees meer

Lees minder

Lees meer